مجازات‌های تعزیری در بوته آزمون گزاره‌های پست مدرنیستی

چکیده

قبل از ظهور مکتب پست مدرن، رویکرد تحققی یا اثبات گرایی، جرم شناسی را نیز به عنوان علمی که به چرایی پدیده مجرمانه می‌پردازد، به ارمغان آورد. از سال ۱۸۷۶میلادی که جرم شناسی متأثر از چنین دیدگاهی متولد شد تا دهه ۱۹۵۰، جرم شناسان تنها از یک پنجره پدیده مجرمانه را به تماشا می‌نشستند؛ در نتیجه تنها تفاوتی که در دستاورد‌های فکری آن‌ها وجود داشت، تغییر فصول منظره مورد تماشا بود، لکن منظره واحد و ثابت بود تا اینکه صداهایی از پشت ساختمان فکری جرم شناسان، آن‌ها را بر آن داشت تا دیوار‌ها فرو ریزند و جزمیت و تک بعدی نگری خارج شوند. بررسی دیدگاه‌های جرم شناسان پست مدرن و کارکرد و کارامدی مجازات تعزیری از نگاه آنان بیشتر مفهومی نسبی است که بررسی مساله را دو چندان میکند به عنوان نمونه می‌توان گفت که از نگاه پست مدرنیسم هر چند در جوامع طبقاتی و جوامعی که نژادگرایی جنسیت گرایی استعمار و استثمار در آن‌ها نهادینه و ساختارمند گردیده است و به تعبیر دورکیم جوامع مکانیکی می‌توان برای بزه و بزهکار قائل به کارکرد‌های اجتماعی مفید و نوآورانه بود و مقصر و مسئول اصلی جرایم را خود دولت و حاکمیت تلقی نمود، لکن در جوامعی که در آن‌ها حاکمیت برای کرامت انسان‌ها ارزش قائل بوده و نسل‌های چهارگانه حقوق بشر را به رسمیت شناخته است نمی‌توان برای بزه و بزهکاری کارامدی مفید در نظر گرفت و مسئولیت جرایم ارتکابی در این قبیل جوامع را متوجه حکومت‌ها نمود.