اصول اخلاقی

دانشنامه فقه و حقوق تطبیقی متعهد به حفظ بالاترین استانداردهای اخلاقی در فرایند نشر است و اطمینان حاصل می‌کند که شفافیت و صداقت در تمامی مراحل انتشار رعایت می‌شود. سیاست‌های اخلاقی این نشریه بر اساس راهنمایی‌های کمیته اخلاق نشر (COPE) و دیگر مراجع معتبر تنظیم شده است. ما از تمامی طرف‌های درگیر در فرایند انتشار - نویسندگان، دبیران، داوران، و ناشر - انتظار داریم تا به این استانداردهای اخلاقی پایبند باشند تا اعتماد، مسئولیت‌پذیری و اعتبار علمی مقالات منتشرشده حفظ شود.

وظایف نویسندگان

نویسندگانی که به دانشنامه فقه و حقوق تطبیقی مقاله ارسال می‌کنند، باید به استانداردهای اخلاقی در زمینه محتوا و فرآیند تحقیق و نگارش مقاله پایبند باشند:

  1. اصالت و جلوگیری از سرقت علمی
    نویسندگان باید اطمینان دهند که آثار آن‌ها کاملاً اصیل است و تمامی منابع اطلاعاتی و ایده‌هایی که از کارهای دیگر اقتباس شده‌اند، به‌درستی استناد شده‌اند. هرگونه سرقت علمی، شامل خودسرقت علمی، تکرار انتشار و جعل داده‌ها، کاملاً ممنوع است. تمامی مقالات ارسالی از طریق نرم‌افزار iThenticate برای تأیید اصالت بررسی می‌شوند.

  2. استناد صحیح به منابع
    استناد صحیح به آثار دیگران ضروری است. نویسندگان باید به‌طور دقیق به هر تحقیقی که در کار آن‌ها تأثیر داشته است اشاره کنند و جزئیات کامل منابع را مطابق با دستورالعمل‌های نشریه ارائه دهند.

  3. معیارهای نویسندگی
    تنها افرادی که مشارکت قابل توجهی در ایده‌پردازی، طراحی، اجرا یا تفسیر تحقیق داشته‌اند باید به عنوان نویسندگان همکار ذکر شوند. تمامی نویسندگان همکار باید نسخه نهایی مقاله را تأیید کنند و با ارسال آن موافقت داشته باشند. نویسنده مسئول وظیفه دارد تا اطمینان حاصل کند که تمامی نویسندگان همکار از معیارهای نویسندگی پیروی کرده و از ارسال مقاله آگاه هستند.

  4. افشای تعارض منافع
    نویسندگان باید هرگونه تعارض منافع احتمالی، چه مالی و چه غیرمالی، که می‌تواند بر نتایج یا تفسیر کار آن‌ها تأثیر بگذارد را افشا کنند. شفافیت در مورد منابع مالی، وابستگی‌ها و سایر موارد مرتبط به حفظ اعتبار علمی کمک می‌کند.

  5. دسترسی و نگهداری داده‌ها
    ممکن است از نویسندگان درخواست شود که داده‌های خام یا مواد تکمیلی مربوط به مطالعه خود را برای بازبینی ارائه دهند. نویسندگان باید آمادگی ارائه دسترسی به این داده‌ها را داشته و آن‌ها را برای مدتی پس از انتشار نگه‌داری کنند.

  6. اخذ مجوزهای اخلاقی و رضایت‌نامه آگاهانه
    تحقیقاتی که شامل انسان یا حیوانات می‌شود باید از کمیته‌های اخلاقی مربوطه مجوزهای لازم را کسب کند. در مواردی که تحقیق شامل شرکت‌کنندگان انسانی باشد، نویسندگان باید رضایت آگاهانه آن‌ها را کسب کرده و به حریم خصوصی و محرمانگی آن‌ها احترام بگذارند.

  7. استانداردهای گزارش‌دهی
    نویسندگان باید یافته‌های خود را به‌دقت و صداقت گزارش دهند و اطمینان حاصل کنند که کار آن‌ها به‌گونه‌ای ارائه شده که به دیگران اجازه بازتولید مطالعه و تأیید یافته‌ها را می‌دهد.

  8. اصلاحات و پس‌گیری‌ها
    در صورتی که نویسندگان متوجه اشتباهات یا نواقص قابل توجهی در اثر منتشرشده خود شوند، موظفند بلافاصله به دبیر اطلاع دهند و در صورت نیاز با اصلاحات یا پس‌گیری همکاری کنند.

وظایف دبیران

دبیران دانشنامه فقه و حقوق تطبیقی نقش مهمی در حفظ کیفیت و یکپارچگی فرایند نشر دارند. وظایف آن‌ها شامل موارد زیر است:

  1. استقلال در تصمیم‌گیری
    دبیران اختیار کامل برای پذیرش یا رد مقالات را بر اساس شایستگی علمی، اصالت و تناسب با اهداف نشریه دارند. تصمیم‌گیری‌های آن‌ها فارغ از تأثیرات تجاری یا شخصی و به صورت بی‌طرفانه انجام می‌شود.

  2. حفظ محرمانگی
    دبیران باید محرمانگی تمامی مقالات ارسال‌شده را تضمین کنند و آن‌ها را به‌عنوان اسناد محرمانه در نظر بگیرند. اطلاعات مربوط به مقالات تنها در صورت لزوم با نویسندگان مسئول، داوران یا مشاوران دبیرخانه به اشتراک گذاشته می‌شود.

  3. تعارض منافع
    دبیران باید از پردازش مقالاتی که در آن‌ها تعارض منافع دارند خودداری کنند؛ این تعارض می‌تواند به دلیل روابط شخصی، همکاری‌های پژوهشی یا منافع مالی باشد. در این موارد، سردبیر یا یکی از دبیران دیگر به مدیریت مقاله می‌پردازد.

  4. بی‌طرفی و عدالت
    دبیران باید با تمامی مقالات به صورت منصفانه برخورد کرده و از هرگونه تبعیض براساس ویژگی‌های شخصی، وابستگی‌ها یا اعتقادات نویسندگان اجتناب کنند. تصمیم‌گیری‌های دبیران تنها بر اساس شایستگی علمی مقاله انجام می‌شود.

  5. تصمیم‌گیری و زمان‌بندی
    دبیران مسئول اطمینان از طی مراحل دقیق و به‌موقع برای داوری همتا هستند. آن‌ها باید تصمیمات خود را همراه با بازخورد سازنده به‌موقع به نویسندگان اعلام کنند و به بهبود فرآیندهای کاری دبیرخانه بپردازند.

  6. رسیدگی به شکایات اخلاقی
    در مواردی که نقض اخلاقی مشکوکی مشاهده شود، دبیران موظف به بررسی موضوع مطابق با راهنمایی‌های COPE هستند. آن‌ها باید اطمینان حاصل کنند که هرگونه سوءرفتار گزارش‌شده به‌سرعت و به‌صورت کامل رسیدگی شده و در صورت نیاز اقدام لازم برای اصلاح پرونده انجام شود.

وظایف داوران

داوران همتا نقش اساسی در حفظ کیفیت و اعتبار دانشنامه فقه و حقوق تطبیقی دارند. وظایف آن‌ها شامل موارد زیر است:

  1. حفظ محرمانگی
    داوران باید تمامی جزئیات مقاله، شامل محتوای آن و یافته‌ها، را محرمانه نگه دارند و نباید هیچ بخشی از مقاله را با دیگران به اشتراک بگذارند مگر با مجوز دبیر.

  2. بی‌طرفی و بازخورد سازنده
    داوری باید به‌صورت بی‌طرفانه انجام شود و بازخوردهای ارائه شده باید به بهبود کار نویسنده کمک کند. انتقادهای شخصی به نویسنده نامناسب است. داوران باید نظرات شفاف و مستدل خود را با شواهد پشتیبانی کنند تا روند اصلاح مقاله را تسهیل کنند.

  3. زمان‌بندی
    داوران باید ارزیابی‌های خود را در چارچوب زمانی تعیین‌شده توسط نشریه تکمیل کنند. اگر نمی‌توانند در مهلت مقرر ارزیابی را تکمیل کنند یا احساس می‌کنند که صلاحیت لازم را ندارند، باید به‌سرعت به دبیر اطلاع دهند.

  4. تعارض منافع
    داوران باید هرگونه تعارض منافع که می‌تواند بر بی‌طرفی آن‌ها تأثیر بگذارد را افشا کنند و در صورت وجود تعارض، از داوری مقاله خودداری کنند؛ مانند روابط شخصی با نویسنده یا منافع مالی در تحقیق.

  5. تشخیص منابع
    داوران باید هرگونه کار منتشر شده مرتبطی که توسط نویسندگان ذکر نشده است را شناسایی کنند و به دبیر اطلاع دهند اگر هرگونه تشابه یا شباهت قابل توجهی بین مقاله تحت داوری و سایر آثار منتشر شده وجود داشته باشد.

وظایف ناشر

ناشر دانشنامه فقه و حقوق تطبیقی متعهد به نظارت بر تمامی جنبه‌های فرایند نشر با صداقت و حرفه‌ای‌گری است و اطمینان حاصل می‌کند که استانداردهای اخلاقی رعایت می‌شود. وظایف ناشر شامل موارد زیر است:

  1. راهنمایی‌های اخلاق نشر
    ناشر با تیم دبیرخانه نشریه همکاری نزدیک دارد تا اطمینان حاصل کند که تمامی جنبه‌های نشر، شامل نویسندگی، افشای تعارض منافع، و استانداردهای داوری همتا، با دستورالعمل‌های اخلاقی هماهنگ است.

  2. اصلاحات و پس‌گیری‌ها
    ناشر همراه با دبیران متعهد به رسیدگی و اصلاح فوری هرگونه مورد سوءرفتار علمی، خطا یا نقض اخلاقی است. در صورت لزوم، اصلاحیه‌ها، پس‌گیری‌ها یا بیانیه‌های نگرانی منتشر خواهد شد تا دقت و اعتبار علمی مقالات حفظ شود.

  3. حمایت از پژوهش اخلاقی
    ناشر دستورالعمل‌های روشنی برای نویسندگان، دبیران و داوران ارائه می‌دهد و بهترین روش‌ها برای پژوهش و نشر اخلاقی را تشریح می‌کند. آموزش، راهنمایی و منابع لازم برای حفظ استانداردهای اخلاقی بالا در تمامی جنبه‌های فعالیت نشریه ارائه می‌شود.

  4. نظارت بر شیوه‌های اخلاقی
    ناشر به‌طور مداوم بهترین شیوه‌های صنعت نشر را مورد بررسی قرار داده و سیاست‌ها و فرآیندهای خود را با استانداردهای اخلاقی نوظهور در نشر آکادمیک هماهنگ می‌کند. هرگونه رفتار غیر اخلاقی که توسط نویسندگان، داوران یا خوانندگان گزارش شود به‌سرعت بررسی می‌شود تا شفافیت و مسئولیت‌پذیری حفظ گردد.

رسیدگی به تخلفات اخلاقی

دانشنامه فقه و حقوق تطبیقی از راهنمایی‌های COPE برای رسیدگی به شکایات و تخلفات اخلاقی پیروی می‌کند. هرگونه ادعای سوءرفتار، چه قبل و چه بعد از انتشار، با دقت بررسی و پیگیری می‌شود. اقداماتی شامل تماس با نویسندگان، انجام تحقیقات و در صورت لزوم پس‌گیری یا اصلاح محتوا انجام می‌شود. نشریه متعهد به برقراری ارتباط شفاف با تمامی طرف‌های درگیر است و تلاش می‌کند تا مسائل را به صورت حرفه‌ای و مطابق با استانداردهای اخلاقی حل‌وفصل نماید.

نتیجه‌گیری

دانشنامه فقه و حقوق تطبیقی به ارتقای فرهنگ پژوهش و نشر اخلاقی پایبند است. با پایبندی به این استانداردها، ما اطمینان می‌دهیم که نشریه به عنوان منبعی معتبر و قابل‌اعتماد در حوزه فقه و حقوق تطبیقی شناخته می‌شود. رویه‌های اخلاقی در نشر علمی باعث تقویت اعتماد در جامعه علمی می‌شود و ما از تمامی نویسندگان، داوران، دبیران و خوانندگان دعوت می‌کنیم تا با این اصول هم‌راستا شده و به ارتقای یکپارچگی پژوهش و ارتباطات علمی کمک کنند.