بنیاد گسست اصاله الزوم در فرض فقد موازنه عرفی عوضین درحقوق ایران و فقه مذاهب اسلامی

نویسندگان

    میثم شکوهی * دانشجوی دکتری، گروه حقوق خصوصی، دانشگاه عدالت، تهران، ایران. Mshokoohi67@gmail.com
    حجت الاسلام محمد حسین بیاتی استادیار، گروه حقوق، رئیس دانشگاه عدالت، دانشگاه عدالت، تهران، ایران

کلمات کلیدی:

خیار, غبن, لاضرر, شرط ضمنی

چکیده

اصل لزوم قراردادها و غیرقابل انحلال بودن آن ها، که  از آن به «اصاله الزوم» تعبیر می‌شود از اصول و قواعد حاکم بر تمامی عقود می‌باشد و جز در مواردی که به حکم قانونگذار مورد تخصیص واقع شود، پابرجاست. یکی از موارد تخصیص اصل مزبور که موجب تزلزل عقود می‌شود، بر هم خوردن تعادل ارزش عوضین آن  است. اینکه علت و بنیاد تخلف از اصل لزوم در عقود، در فرض فقدان موازنه عوضین چیست، سوالی است که به رغم اهمیت بسیار زیاد و تاثیر بسزایی که در مقام حل و فصل اختلافات قراردادی دارد، تاکنون پاسخ دقیق و جامعی بدان داده نشده است. نفی ضرر ناروا و نفی اکراه، مبانی مشهوری است که جهت توجیه رفع لزوم عقد در فرض پیش گفته از سوی عمده فقهای امامیه و حقوق دانان مطرح گردیده است. در فقه عامه ، گروهی که اساس خیار غبن را مورد پذیرش قرارداده اند؛یا اساسا مبنایی برای آن ذکر نکرده اند یا آنکه به نهادهای سالف الذکر استدلال نموده اند. نگارندگان در پژوهش پیش رو ضمن بررسی نظرات پیش گفته و رد مدلل هر کدام از آن‌ها، دیدگاه مختار خویش را با عنوان مبنای «اراده و تراضی ضمنی» ارائه نموده و به تشرح و تبیین آن پرداخته‌اند.

دانلودها

دسترسی به دانلود اطلاعات مقدور نیست.

مراجع

Al-Jama'ili al-Hanbali, A. R. Al-Sharh al-Kabir ala Matn al-Muqni (Vol. 4).

Al-Qahtani al-Hanbali, A. R. (1986). Al-Ahkam Sharh Usul al-Ahkam (Vol. 3).

Al-Qurtubi al-Dhahiri, A. M. Al-Muhalla bi al-Athar (Vol. 7).

Al-Suyuti, J. a.-D. (1991). Al-Ashbah wa al-Naza'ir (Vol. Part 1).

Al-Umrani al-Yamani, Y. (2001). Al-Bayan (Vol. 5).

Al-Zuhayli, W. i. M. Al-Fiqh al-Islami wa Adillatuh (Islamic Jurisprudence and its Proofs) (Vol. 5).

Amili Karaki, A. (1994). Jami al-Maqasid fi Sharh al-Qawa'id (Vol. 4 & 6).

Ansari, S. M. (1994). Jurisprudential Treatises.

Ansari, S. M. (1995). Al-Makasib (Vol. 5).

Ardabili, A. (1983). Majma al-Faidah wa al-Burhan fi Sharh Irshad al-Adhhan (Vol. 8).

Bahrami Ahmadi, H. (2011). Rules of Jurisprudence (La Darar - No Harm) (Vol. 2).

Bahrani, Y. (1985). Al-Hada'iq al-Nadhirah fi Ahkam al-Itrat al-Tahirah (Vol. 18).

Behbahani, M. B. (1997). Marginalia on Majma al-Faidah wa al-Burhan.

Bujnourdi, S. H. (1999). Rules of Jurisprudence (Vol. 1).

Esmaeili, M. (2011). Tacit Stipulation (Shart-e Ertikazi) in Imami Jurisprudence and Iranian Law.

Fesharaki, S. M. (1993). Al-Rasa'il.

Golpaygani, S. M. R. (1970). Mukhtasar al-Ahkam.

Hakim, S. M. Nahj al-Faqahah.

Hakim, S. M. (1996). Mustamsak al-Urwah al-Wuthqa (Vol. 4).

Hilli, A. (1993). Tadhkirat al-Fuqaha Hadithah (Vol. 11).

Himyari, N. (2000). Shams al-Ulum wa Dawa' Kalam al-Arab min al-Kulum (Vol. 6).

Ibn Manzur. (1993). Lisan al-Arab (Vol. 4).

Ibn Qayyim al-Jawziyya, S. a.-D. (1991). I'lam al-Muwaqqi'in an Rabb al-Alamin (Vol. Part 3).

Ibn Zuhra Halabi, H. (1997). Ghunyat al-Nuzou ila Ilmay al-Usul wa al-Furu.

Irwani, B. (2005). Introductory Lessons in the Rules of Jurisprudence (Durus Tamhidiyyah fi al-Qawa'id al-Fiqhiyyah) (Vol. 1 & 2).

Jafari Langroudi, M. (2013). Wasit in Legal Terminology.

Jawhari, I. (1990). Al-Sihah (Vol. 2).

Kashif al-Ghita, M. H. (1939). Tahrir al-Majallah (Vol. 1).

Katouzian, N. (2008). General Rules of Contracts (Vol. 5 Volumes).

Khansari, S. A. (1985). Jami al-Madarik fi Sharh Mukhtasar al-Nafi (Vol. 3).

Khomeini, S. R. (1963). Tahdhib al-Usul (Vol. 2 & 3).

Khomeini, S. R. (2000). Kitab al-Bay' (Vol. 5 Volumes).

Khorasani, A. M. K. (1989). Kifayat al-Usul.

Khorasani, A. M. K. (1993). Kitab fi al-Waqf.

Khui, S. A. Misbah al-Faqahah (Vol. 3-7).

Khui, S. A. (1998a). Fiqh al-Shi'a (Kitab al-Taharah - Book on Purity) (Vol. 2).

Khui, S. A. (1998b). Mawsu'at al-Imam al-Khui (Vol. 31).

Makarem Shirazi, N. (2006). Encyclopedia of Comparative Jurisprudence.

Mamaghani, M. A. (1900). Ghayat al-Amal fi Sharh Kitab al-Makasib (Vol. 1).

Mamaghani, M. A. (1931). Nihayat al-Maqal fi Takmilat Ghayat al-Amal.

Maraghi, S. M. A. F. (1997). Al-Anawin al-Fiqhiyyah (Vol. 1).

Mohaghegh Damad, S. M. (1986). Rules of Jurisprudence (Civil Section) (Vol. 4 Volumes).

Muzaffar, M. R. Hashiyat al-Muzaffar ala al-Makasib (Vol. 2).

Na'ini, M. M. H. (1954). Munyat al-Talib fi Hashiyat al-Makasib (Vol. 1).

Najafi, M. H. (1984). Jawahir al-Kalam (Vol. 22 & 23).

Naraqi, M. A. (1997). Awa'id al-Ayyam.

Ruhani, S. S. (1992). Fiqh al-Sadiq (peace be upon him) (Vol. 16).

Sabzewari, M. (2002). Kifayat al-Ahkam (Vol. 1).

Safaei, H. (2007). General Rules of Contracts.

Sarakhsi, M. (1994). Al-Mabsut (Vol. 6).

Shahidi, M. (2008). Stipulations within a Contract.

Sheikh al-Shari'ah Isfahani, F. (1990). Rule of La Darar (No Harm).

Sistani, S. A. (1994). Rule of La Darar wa La Dirar (No Harm and No Infliction of Harm).

Tabatabaei, A. i. M. (1997). Riyadh al-Masa'il fi Tahqiq al-Ahkam bi al-Dala'il (Vol. 2 & 8).

Tabrizi, M. J. (1996). Irshad al-Matalib ila al-Ta'liq ala al-Makasib (Vol. 3 & 4).

Turayhi, F. a.-D. (1996). Majma al-Bahrain (Vol. 3).

Tusi, A. J. f. (1987). Al-Khilaf (Vol. 3).

Yazdi, S. M. K. (2000). Hashiyat al-Makasib (Vol. 2).

Zabidi, M. (1993). Taj al-Arus (Vol. 6).

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۳/۰۶/۲۶

ارسال

۱۴۰۳/۰۱/۲۰

بازنگری

۱۴۰۳/۰۵/۱۷

پذیرش

۱۴۰۳/۰۵/۲۵

شماره

نوع مقاله

مقالات

ارجاع به مقاله

شکوهی م.، و بیاتی ح. ا. م. ح. . (1403). بنیاد گسست اصاله الزوم در فرض فقد موازنه عرفی عوضین درحقوق ایران و فقه مذاهب اسلامی. دانشنامه فقه و حقوق تطبیقی، 2(2)، 372-390. https://jecjl.com/index.php/jecjl/article/view/408

مقالات مشابه

11-20 از 30

همچنین برای این مقاله می‌توانید شروع جستجوی پیشرفته مقالات مشابه.