فقدان نص صریح و چالشهای فقه اسلامی در برابر مصادیق نوین آسیب به کودک در جنگهای مدرن
کلمات کلیدی:
فقه اسلامی, جنگهای مدرن, کودکان, فقدان نص, فقه پویاچکیده
فقه اسلامی با تکیه بر منابع سنتی، چارچوبهای حمایتی از کودکان در مخاصمات مسلحانه را تدوین کرده است، اما جنگهای مدرن با ویژگیهایی چون فناوریهای نوین، روشهای نامتقارن و آسیبهای غیرمستقیم، مصادیقی از صدمات به کودکان را ایجاد نمودهاند که در متون فقهی کلاسیک نصوص صریحی برای آنها وجود ندارد. این فقدان نص، توانایی نظام فقهی را در ارائه راهکارهای عملی برای حمایت از کودکان محدود ساخته و تطبیق قواعد سنتی با واقعیتهای معاصر را با چالشهای بنیادین مواجه کرده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی نشان میدهد که مفاهیمی مانند «مشارکت مستقیم» یا «ضرورت نظامی» در فقه سنتی، قادر به پوشش نقشهای غیرمستقیم کودکان (نظیر جاسوسی سایبری) یا پیامدهای گستردهای چون محاصرههای اقتصادی و آسیبهای روانی نیستند. در نتیجه، ضرورت توسعه فقه پویا مبتنی بر مقاصد شریعت (حفظ نفس، عدالت)، بازتعریف مفاهیم کلیدی و تعامل سازنده با اسناد بینالمللی بهمنظور پر کردن خلأهای تفسیری و تضمین حمایت عینی از کودکان تأکید میشود.
دانلودها
مراجع
Al-Kulayni, M. i. Y., Ali Akbar, G., & Mohammad, A. (1984). Al-Kafi (Vol. 1-8). Dar al-Kutub al-Islamiya.
Al-Muhaqqiq al-Hilli, J. f. i. H., & Abdulhussein Mohammad Ali, B. (1987). Sharayi’ al-Islam fi Masa’il al-Halal wal-Haram (Vol. 1-4). Esma’iliyya Publications.
Al-Sabzevari, A. A. a. M. (1968). Muhadhdhab al-Ahkam fi Bayan al-Halal wal-Haram (Vol. 3). Dar al-Tafsir.
Allama al-Hilli, H. i. Y., Subhani, J. f. T., & Ibrahim, B. (1998). Tahrir al-Ahkam al-Shar’iyya 'ala Madhhab al-Imamiyya: A Comprehensive Fiqh Encyclopedia (Vol. 1-6). Imam Sadiq Institute.
Amnesty International. (2021). Child soldiers: A global issue. Amnesty International Publications.
Drumbl, M. A. (2012). Reimagining child soldiers in international law and policy. Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199592654.001.0001
Emami, S. H. (1996). Civil Law (Vol. 5). Islamic Publications.
Fazil Lankarani, M. J. (2013). Jurisprudential Analysis of Weapons of Mass Destruction. A'immah Athar Jurisprudence Center.
Fazil Meqdad, M. i. A. (1994). Kanz al-Irfan fi Fiqh al-Quran (Vol. 1-2). Murtazawi.
Ghorbannia, N. (2008). Introduction to Humanitarian Law. Khorsandi Publications.
Human Rights Watch. (2023). Children in conflict: The impact of war on child rights. HRW.
Hur al-Amili, M. i. H. (1993). Wasa’il al-Shia (Vol. 11). Al al-Bayt Institute.
Ibn Manzur, M. i. M. (1984). Lisan al-Arab (Vol. 11). Dar al-Fikr.
Ibn Qudamah, A. i. A., Ata, A. A., & Fayed, M. A. (1968). Al-Mughni (Vol. 10). Maktabat Al-Qahira.
ICRC. (2008). How is the term "armed conflict" defined in international humanitarian law? ICRC.
Javadi Amoli, A. (2008). Tafsir Tasnim (Vol. 2). Esra Publications.
Kashf al-Ghita, J. f. i. K. (2001). Kashf al-Ghita (Vol. 4). Islamic Publications Office.
Khomeini, R. (2011). Tahrir al-Wasilah (Vol. 1-2). Institute for Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works.
Makarem Shirazi, N. (2003). Tafsir Nemouneh (Vol. 4). Dar al-Kutub al-Islamiya.
Mir Mohammad Sadeghi, H. (2018). Protection of Children in Armed Conflicts in Imamiyya Jurisprudence. Journal of Judiciary Law, 81(105), 35-55LA - Persian.
Mir Mohammadi, S. M. (2006). Humanitarian Rights in Islam and International Documents. Mofid University Press.
Mohaqqiq Damad, S. M. (2012a). The General Theory of Conditions and Obligations in Islamic Law. Journal of the Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, 42(4).
Mohaqqiq Damad, S. M. (2012b). Rules of Jurisprudence (Civil Section). Center for Publishing Islamic Sciences.
Mousavi Bojnordi, M. (2000). Jurisprudential Rules (Vol. 1-2). Institute for Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works.
Rahmani, M., & Amir Hajilou, A. (2019). Protection of the Right to Life of Children in Armed Conflicts. International Legal Journal, 35(2), 65-85.
Sahib Jawahir, M. H. i. B. (1983). Jawahir al-Kalam (Vol. 21). Dar Ihya’ al-Turath al-Arabi.
Schmitt, M. N. (2013). Tallinn manual on the international law applicable to cyber warfare. Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9781139169288
Shahid Thani, Z. a. D. i. A., & Ja’far ibn Hasan al-Muhaqqiq, a. H. (1989). Sharayi’ al-Islam fi Masa’il al-Halal wal-Haram (Vol. 1-16). Islamic Knowledge Foundation.
Shams al-Din, A. (2020). The Evolution of Humanitarian Law in Modern Warfare. Mizan Publications.
Tabatabai, M. H., & Tabarsi, F. i. H. (2000). Al-Mizan fi Tafsir al-Quran Majma' al-Bayan (Vol. 1). Islamic Publications Office Hawza Ilmiya Islamiya Publisher.
Tusi, M. i. H., & Muhammad Baqir Behbudi, A. U. M. T. K. (1967). Al-Mabsut fi Fiqh al-Imamiyya (Vol. 1-8). Al-Maktaba al-Murtazawiyya.
UNICEF. (2021). Yemen crisis: Impact on children. UNICEF.
Zarei, M. H. (2001). Public International Law. Ganj Danesh Publications.
دانلود
چاپ شده
ارسال
بازنگری
پذیرش
شماره
نوع مقاله
مجوز
حق نشر 2025 رخساره افسری کهنه شهری, حسن غوث, علی چهکندی نژاد (نویسنده)

این پروژه تحت مجوز بین المللی Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 می باشد.