تحلیل فقهی تطبیقی مفهوم قرارداد معلق در شریعت اسلامی و کاربردهای آن در حقوق معاصر

چکیده

این مقاله به تحلیل تطبیقی مفهوم قرارداد معلق در فقه اسلامی و حقوق معاصر پرداخته و نقاط قوت و ضعف هر دو نظام حقوقی را بررسی می‌کند. قرارداد معلق به عنوان یکی از ابزارهای حقوقی مهم، امکان تنظیم تعهدات حقوقی وابسته به شروط معین را فراهم می‌آورد و در زمینه‌های مختلفی از جمله معاملات تجاری، حقوق خانواده و قراردادهای بین‌المللی کاربرد دارد. در فقه اسلامی، این قراردادها با تاکید بر اصولی همچون عدالت، وفای به عهد و مقاصد شریعت تحلیل می‌شوند، در حالی که حقوق معاصر بیشتر بر معیارهای عملی، شفافیت و انعطاف‌پذیری تاکید دارد. مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیلی و تطبیقی، دیدگاه‌های مکاتب مختلف فقهی و نظام‌های حقوقی معاصر را بررسی کرده و نشان می‌دهد که هرچند اختلافات نظری میان این دو نظام وجود دارد، اما نقاط اشتراک بسیاری نیز مشاهده می‌شود. این پژوهش پیشنهادهایی برای هماهنگی بیشتر میان شریعت اسلامی و حقوق معاصر ارائه کرده و راهکارهایی برای بهبود چارچوب‌های قانونی مرتبط با قراردادهای معلق مطرح می‌کند. یافته‌ها نشان می‌دهد که ترکیب اصول اخلاقی و حقوقی فقه اسلامی با ابزارهای مدرن حقوق معاصر می‌تواند به ایجاد چارچوب‌های حقوقی جامع‌تر و پاسخگوتر کمک کند.