نقش اندیشه‌های فقهی در توسعه اقتصادی کشورهای اسلامی بر اساس آیات قرآن و احادیث امام محمد باقر (ع)

چکیده

این مقاله به بررسی نقش اندیشه‌های فقهی امام محمد باقر (ع) در توسعه اقتصادی کشورهای اسلامی پرداخته است. با بهره‌گیری از آیات قرآن و احادیث، اصول اقتصادی مانند عدالت، توزیع عادلانه ثروت، اهمیت زکات و صدقات، و نقش کار و تولید مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. در بخش اول، مبانی نظری اقتصادی در قرآن و دیدگاه‌های امام محمد باقر (ع) تشریح شده‌اند. در بخش دوم، نقش این اندیشه‌ها در توسعه اقتصادی بررسی شده و اهمیت عدالت و زکات در توزیع ثروت و کاهش نابرابری‌های اقتصادی مورد تاکید قرار گرفته است. همچنین، اهمیت کار و تولید در نظام اقتصادی اسلامی مورد بحث قرار گرفته است. در بخش سوم، کاربرد اندیشه‌های فقهی در کشورهای اسلامی معاصر از جمله ایران، ترکیه و مالزی مورد بررسی تطبیقی قرار گرفته و موفقیت‌های اقتصادی این کشورها تحلیل شده است. در نهایت، چالش‌ها و موانع توسعه اقتصادی در کشورهای اسلامی شناسایی شده و راهکارهایی مبتنی بر اصول فقهی برای مقابله با این چالش‌ها ارائه شده است. نتایج نشان می‌دهد که پیاده‌سازی اندیشه‌های فقهی امام محمد باقر (ع) می‌تواند به توسعه اقتصادی پایدار و عدالت اجتماعی در کشورهای اسلامی کمک کند. پیشنهادات عملی برای سیاست‌گذاران اقتصادی و زمینه‌های پژوهشی آینده نیز در این مقاله ارائه شده است.