ثبت ارقام گیاهی و سلامت غذایی در پرتو اخلاق زیستی و حقوق عمومی

نویسندگان

    محمد اسماعیل‌زاده دانشجوی دکتری، گروه حقوق عمومی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران.
    علی بابایی مهر * گروه حقوق عمومی و بین‌الملل ، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران. Gatbabayee@iau.ac.ir
    داود قاسمی گروه حقوق، دانشگاه شمال غیر دولتی- غیرانتفاعی، آمل، ایران.

کلمات کلیدی:

حقوق عمومی, سلامت غذایی, ثبت ارقام گیاهی, حقوق ایران, اسناد بین الملل

چکیده

هدف مقاله حاضر بررسی تاثیر ثبت ارقام گیاهی  بر سلامت غذایی در پرتو حقوق عمومی و اخلاق زیسی است. بحث مورد اشاره از از موضوعات مهمی است که می‌تواند محل تعارض و مناقشه میان سلامت غذایی به عنوان یکی از عناضر اخلاق زیستی و در کل به عنوان یک حق عمومی با ثبت ارقام گیاهی از سوی به‌نژادگران باشد. سوال اساسی این است که سازوکارهای توازن و تعادل بخشی میان ثبت ارقام گیاهی  و سلامت غذایی در پرتو اخلاق زیستی و حقوق عمومی چیست؟ مقاله پیش رو توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه‌ای به بررسی سوال مورد اشاره پرداخته است. نتایج مقاله بیانگر این امر است که  هم در حقوق داخلی و هم در اسناد بین المللی در راستای توازن بخشی به حق بر سلامت غذایی به عنوان یکی از ابعاد حقوق عمومی جامعه و حق ثبت ارقام گیاهی به‌نژادگران سازوکارهای مختلف در نظر گرفته شده است. ایجاد شرایط ایمنی جهت انتقال فناوری تغییر ژنتیکی و ارقام گیاهی و آگاه سازی مراجع ذی صلاح، حفظ اسرار مربوط به محصولات تغییر ژنتیک یافته و ارایه اطلاعات صحیح درباره محصولات تغییر ژنتیک یافته از سوی دولت‌ها از جمله سازوکارهای مورد اشاره است. البته در خصوص ضمانت اجرای سازوکارهای مورد اشاره نارسایی‌هایی به ویژه در اسناد بین المللی  وجود دارد که رفع آن ضروری است. آنچه به عنوان نتیجه گیری می‌توان مطرح کرد این است که حق بر سلامت هم در حقوق داخلی و هم در اسناد بین المللی مورد تاکید قرار گرفته است اما در حقوق داخلی ایران از ضمانت اجرای قوی تری برخوردار است. 

دانلودها

مراجع

Ahmadnejad, M. J., & Heidari, L. (2012). Public Order and Intellectual Property Rights. Medical Law, 1.

Amir Arjomand, A. (1995). Environmental Protection and International Cooperation. Journal of Legal Research, Shahid Beheshti University, 1.

Badi’ Sanaii Esfahani, A., & Bigdeli, S. (2014). The Basis of Civil Liability for Genetically Modified Food Products (A Comparative Study in Iranian Law and International Documents). Comparative Law Studies, 5(2).

Cooper, H. D. (2002). The International Treaty on Plant Genetic Resources for Food and Agriculture. Review of European Community and international Environmental law, 11(1), 1-16. https://doi.org/10.1111/1467-9388.00298

Delkhosh, A. (2011). Combating International Crimes: State Obligations to Cooperate. City of Knowledge Institute for Legal Studies and Research.

Ghamami, M. M. (2005). Rights vs. the Crisis of Genetic Foods. Journal of Psychology and Educational Sciences, 46.

Habiba, S. (2003). The Possibility of Obtaining a Patent for Biotechnology Inventions and the Agreement on Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights. Journal of the Faculty of Law and Political Science, 60.

Habiba, S., & Heidari, R. (2014). The Scope of Intellectual Property Rights in Protecting New Plant Varieties. Private Law Studies, 44(2).

Henry, D. (2002). Molecular Strategies for Gene Containment in Transgenic Crops. Journal of Nature Biotechkology, 20(6). https://doi.org/10.1038/nbt0602-581

Katouzian, N. (2002). Philosophy of Law (Vol. 3). Company of Publication.

Khademi, H. (2012). Establishing a National System for Registering Biotechnology Inventions. Comparative Law Research, 5.

Mardani, N., & Razmkhah, A. (2013). Examining the Legal Dimensions of Intellectual Property Rights for Agricultural Plant Species from an International and Domestic Perspective. Mizan Publications.

Mashhadi, A., & Motashemi, M. (2012). Biodiversity and Intellectual Property. International Conference on Environmental Crises and Improvement Strategies.

McKibben, B. (2008). The End of Nature: The Genetic Engineering of Human Beings. Ketab-e Sobh Publications.

Rahnama, H. (2008). Bioethics and Genetically Modified Products. Journal of Ethics in Science and Technology(1 and 2).

Rezaei Nandali, M. (2004). The Legal System Governing Genetically Modified Agricultural Products in International and Domestic Law Shahid Beheshti University].

Safaei, S. H., & Rahimi, H. (2010). Civil Liability. Samt Publications.

Universal Declaration on Bioethics and Human Rights. (2005). http://www.unesco.org/new/en/social-and-humanscience/themes/bioethics/bioethics-and-human-rights

Zakarian, M. (2004). Key Concepts in International Human Rights Law. Mizan Publications.

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۲/۱۲/۲۴

ارسال

۱۴۰۲/۰۸/۱۳

بازنگری

۱۴۰۲/۱۰/۰۳

پذیرش

۱۴۰۲/۰۹/۱۸

شماره

نوع مقاله

مقالات

ارجاع به مقاله

اسماعیل‌زاده م. .، بابایی مهر ع.، و قاسمی د. . (1402). ثبت ارقام گیاهی و سلامت غذایی در پرتو اخلاق زیستی و حقوق عمومی. دانشنامه فقه و حقوق تطبیقی، 1(4)، 17-36. https://jecjl.com/index.php/jecjl/article/view/63

مقالات مشابه

1-10 از 52

همچنین برای این مقاله می‌توانید شروع جستجوی پیشرفته مقالات مشابه.