مطالعه تطبیقی شرط وجه التزام سفهی در حقوق ایران و فرانسه
کلمات کلیدی:
سفهی, شرط, فرانسه, وجه التزامچکیده
پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی، شرط وجه التزام سفهی در حقوق ایران و فرانسه را مورد مطالعه تطبیقی قرار داده است. بدون تردید، عقلانیت ویژگی بنیادین كلیه اعمال حقوقی است. گاهی افعال و اتراک اعمال حقوقی انسان‌های رشید، در نظر عرف، فاقد غرض عقلایی بوده و عقلا اینگونه اعمال را بی‌خردانه و سفیهانه می‌خوانند؛ سفهی بودن مختص عقد بیع نیست، بلکه در قلمرو عقود معاوضی، شروط ضمن عقد و ایقاعات نیز جریان دارد. درج شروط سفیهانه در قراردادها مثل شرط وجه التزامی که تناسب عقلی و عرفی بین خسارت قراردادی و واقعی وجود ندارد، می‌تواند نمونه‌ای از شروط ضمن عقد سفهی باشند. در حقوق ایران، قانونگذار بحثی از شروط سفهی به میان نیاورده و در خصوص وضعیت حقوقی این شروط، بین فقها و حقوقدانان اختلاف نظر وجود دارد؛ برخی قائل به صحت این شروط و عده‌ای به بطلان مطلق آن نظر دارند. در حقوق فرانسه، اعمال حقوقی سفهی با مفهوم و قلمرویی که در حقوق ایران وجود دارند، به چشم نمی‌خورد، لکن مواد 1152 و 1230 و 1231 قانون مدنی فرانسه و بند 5 ماده 1231 قانون تعهدات جدید فرانسه به این شرط پرداخته و امکان کنترل قضایی بر وجه التزام را تجویز و به قاضی اجازه داده تا میزان وجه التزام گزاف یا اندک را افزایش یا کاهش دهد.
دانلودها
مراجع
Ahmadzadeh, S. A., & Rezaei Davani, M. (2018). The Concept and Status of Unfair Terms in European Law and Iranian Substantive Law with an Approach to Justice and Equity in Imami Jurisprudence. Quarterly Journal of Comparative Research on Islamic and Western Law, 5(3), 1-34.
Amid, H. (2013). Farhang-e Farsi-ye Amid (Amid's Persian Dictionary). Ashja.
Benabent, a. (2019). droit des obligations. lgdj.
Bozorgmehr, A. A. (2017). A Comprehensive Commentary on Comparative Law of Obligations: Advanced Civil Course. University of Justice.
Bozorgmehr, A. A., & Mehrani, G. (2016). Reforms in the French Law of Obligations. University of Justice.
Flour, J., Aubert, J.-L., & Savaux, E. (2015). Droit civil ; les obligations t. 3; le rapport d'obligation. Dalloz.
Harati, M. (2022). The Legal Nature of the Penalty Clause and Its Modification in Iranian and French Law. 19(74), 135-157.
Hatami, A. A., & Sadeghi, A. (2012). Unjust Penalty Clauses. Quarterly Journal of Knowledge and Legal Research(2), 59-104.
Ja'fari Langaroudi, M. J. f. (2015). Legal Terminology. Ganj-e Danesh.
Karimi, A. (1983). Imposed Conditions from the Perspective of the General Rules of Contracts. Journal of Legal Research(1), 75-83.
Katouzian, N. (2014). Preliminary Course on Civil Law: Legal Acts. Enteshar Publishing Company.
Kazempour, S. J. f. (2013). Strategies for Protecting the Weaker Party to a Contract. Majd.
Keshavarzi, M. (2017). Similarities and Differences Between the Civil Codes of Iran and France. Enteshar Publishing Company.
Maghsoudi, R. (2011). The Modification of Penalty Clauses and Their Results in French, English, and Iranian Law. Legal Research Journal, 2(2), 103-129.
Malekan, M. (2019). The Possibility of Invalidating Unfair Conditions with an Emphasis on Substantive Laws Islamic Azad University, Safadasht Branch]. Iran.
Mohaghegh Damad, S. M. (2016). General Theory of Conditions and Obligations in Islamic Law. Islamic Sciences Publishing Center.
Namvar, S., & Hasani, A. (2018). A Comparative Study of the Modification of Penalty Clauses in French and Iranian Law. 4(7), 11-23.
Nouri, M. A. (2019). Contracts and Contractual Obligations in General and Non-Contractual Obligations from the French Civil Code. Ganj-e Danesh.
Nouri Youshanlouei, J. f. (2017). French Legal Texts in the Civil Section. Kharsandi.
Oxford Advanced Learners Dictionary. (2001).
Pakbaz, S. (2023). Commentary on the French Civil Code. Mizan.
Puigelier, C. (2015). Dictionnaire juridique. Editions Larcier.
Sabbaghi Nadushan, M. (2016). A Reflection on the Rule-Making of the Invalidity of Imprudent Transactions with an Emphasis on the Verse Prohibiting the Unjust Consumption of Property. Quarterly Journal of Islamic Jurisprudence and Law Research(44), 57-78.
Sardooei Nasab, M., & Kazempour, S. J. f. (2011). Components of Unfairness of a Contract. Judiciary Legal Journal, 75(75), 37-73.
Shahidi, M. (2015). Conditions of the Contract. Majd.
Shamsollahi, M. (2021). Unfair Terms in Commercial Contracts with a Comparative Study of French Law. Bi-Quarterly Journal of Comparative Law(16), 209-238.
Simbar, R., & Nabidoust, T. (2022). The Criterion for Determining the Unfairness of Contractual Terms. Quarterly Journal of Legal Research(10), 135-156.
دانلود
چاپ شده
ارسال
بازنگری
پذیرش
شماره
نوع مقاله
مجوز
حق نشر 1402 مصطفی محمودی هرندی (مترجم); سعید شریعتی فرانی; علیرضا انتظاری نجف آبادی (نویسنده)
این پروژه تحت مجوز بین المللی Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 می باشد.
