تحلیل مبانی فقهی و تاریخی تمایز تعزیرات شرعی و مجازات‌های بازدارنده در سیاست کیفری جمهوری اسلامی ایران

نویسندگان

    مرضیه مولایی گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
    عباسقلی انصاری * گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران. abbasgholi.ansari@iau.ir
    رحمت فرحزادی گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

کلمات کلیدی:

تعزیرات شرعی, مجازات‌های بازدارنده, جمهوری اسلامی ایران, فقه شیعه, سیاست کیفری

چکیده

این مقاله به تحلیل مبانی فقهی و تاریخی تمایز میان تعزیرات شرعی و مجازات‌های بازدارنده در سیاست کیفری جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد. هدف اصلی پژوهش، تبیین ریشه‌های نظری و عملی این دو نهاد کیفری و بررسی آثار آن در نظام تقنینی و قضایی کشور است. روش تحقیق در این مطالعه، توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر بررسی منابع فقهی، روایات، آرای فقها و تحلیل تطبیقی قوانین کیفری ایران بوده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که تعزیرات شرعی بر اساس نصوص و ادله اجتهادی فقهی، ناظر به جرایمی است که برای آن‌ها حد معین شرعی وجود ندارد و تعیین نوع و میزان مجازات در این موارد با رعایت ضوابط شریعت و مصالح اصلاحی، در اختیار حاکم اسلامی قرار دارد. در مقابل، مجازات‌های بازدارنده بر پایه مصلحت‌اندیشی و اقتضائات حکومتی و با هدف حفظ نظم عمومی و امنیت اجتماعی وضع می‌شوند و مشروعیت آن‌ها از اختیارات حاکم اسلامی و نظریه ولایت فقیه ناشی می‌شود. بررسی تاریخی نشان می‌دهد که جدایی و تمایز میان تعزیرات شرعی و مجازات‌های بازدارنده امری نیست که ناگهان و با ظهور انقلاب اسلامی در سیاست کیفری ایران اتفاق افتاده باشد و این موضوع ریشه‌ای کهن داشته و با تار و پود فقه شیعه و فقه حکومتی در هم تنیده که در نیاز به پاسخگویی به جرایم جدید بوده است.

دانلودها

دسترسی به دانلود اطلاعات مقدور نیست.

مراجع

Abrahamian, E. (2010). A History of Modern Iran.

Ahmadi, A. (2017). Islamic Penal Code of 2013 in the Current Legal Order. Jungle Publications.

Al-Fakhouri, H., & Al-Jar, K. (2023). History of Islamic Philosophy.

Amid Zanjani, A. (2012). Rules of Criminal Jurisprudence (Vol. 1).

Ardebili, M. A. (2017). General Criminal Law (Vol. 3). Mizan Publications.

Bayat, Z. (2014). Getting to Know Islamic Punishments. Firooz Publications.

Emami, M. (2007). Jurisprudence in the View of Intellectuals (2). Jurisprudence of Ahl al-Bayt, 13(51).

Eslami, S. H. (2015). Rules of Criminal Jurisprudence (Vol. 1).

Farahani Abhari, S. M. (2015). The Rule of Precaution in Implementing Hudud Qom.

Goldouzian, I. (2017). Essentials of General Criminal Law. Mizan Publications.

Gorji, A. (2002). History of Jurisprudence and Jurists. Andisheh Publications.

Haghighat, S. S. (2009). Shi'ism and Secularism: Political and International Approaches. Law Quarterly(18).

Hashemi Shahroudi, S. M. (2002). Essentials of Criminal Jurisprudence (Vol. 1).

Hashemi, S. M. A. (2009). The Rule of 'Ta'zir Below Hudud'. Jurisprudence of Ahl al-Bayt, 15(57).

Hosseini, S. M. (2008). Hudud and Ta'zir: Scope, Types, and Rulings. Law Quarterly, 38(1).

Jafari, H. (2017). A Reflection on the Scope of the Jurisprudential Rule 'Ta'zir for Every Forbidden Act'. Scientific and Research Quarterly of Jurisprudential and Principles Studies, 3(4).

Jafarian, R. (2014). Sources of Shi'a Political Thought and Jurisprudence During the Safavid Era. Islamic Government, 6(3).

Kalantari, A. A. (2004). Expediency in Shi'a Jurisprudence and Responses to Intellectual Doubts. Jurisprudence (A New Exploration in Islamic Jurisprudence)(36).

Masoudi Maqam, G. (2014). The Rule of Precaution in Bloodshed, Lives, and Implementing Hudud Qom.

Mehrpour, H. (2019). The History of Ta'zir Punishments: Imam Khomeini's Response to Ayatollah Ardebili's Inquiry. Bar Association Journal(147).

Mir Mousavi, S. A. (2011). Deconstructing the Old Power Structure in Contemporary Iran. Political Science, 6(2).

Mohaghegh Damad, S. M. (2009). Jurisprudential Rules. Center for Islamic Sciences Publications.

Mohaghegh Damad, S. M. (2017). Rules of Criminal Jurisprudence (Vol. 1).

Moshkat, S. M. R. (2013). Implementing Hudud During the Absence of the Infallible Imam (AS)

Nobahar, R. (2016). Rules of Criminal Jurisprudence.

Nourbaha, R. (2008). Foundations of General Criminal Law. Ganj Danesh Publications.

Nouri Alaa, E. (2012). Political Sociology of Twelver Shi'ism.

Rahimi, M. (2009). The Constitutionalism That Was: A Critique of Ahmad Tavakoli's Book 'The Constitutionalism That Wasn't'. Political-Economic Quarterly(143).

Sadeghi, H. (2011). Rational and Quranic Arguments on the Intrinsic and Rational Goodness and Evil of Actions. Knowledge of Theology, 2.

Sadeghi, M. H. (2023). General Criminal Law (3).

Salehi, S. M. (2017). Reflection on the Rule 'Ta'zir for Every Sin'. Quarterly Journal of Jurisprudence and Principles, 48(107).

Sarami, S. (2013). Hisbah as a Governmental Institution.

Sarikhani, A., & Akrami, R. (2013). Jurisprudential and Legal Examination of Ta'zir Punishments with Emphasis on the 2013 Islamic Penal Code. Criminal Law Research Journal, 5(2).

Sarikhani, A., & Aqababaei Bani, E. (2014). Exploring Jurisprudential Evidence for Ta'zir Executions. Criminal Law Research Journal(8).

Sharifi, S. (2024). Explicitly Stated Ta'zir Punishments. www.scienceoflaw.ir

Shiri, A. (2010). The Fall of Punishment in Islamic and Iranian Criminal Law.

Shokri, R., & Qader, S. (2017). General Criminal Law (Vol. 3).

Soltani, A., & Soleimani, H. (2015). A Reflection on the Jurisprudential Foundations of Repeated Ta'zir Executions. Journal of Islamic Jurisprudence and Law Studies, 7(12).

Tabrizi, J. (1997). Foundations of Hudud and Ta'zir Punishments. Society of Teachers Publications.

Yazdaniyan, T. (2013). Statute of Limitations in the 2013 Islamic Penal Code

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۳/۰۶/۳۰

ارسال

۱۴۰۳/۰۳/۰۲

بازنگری

۱۴۰۳/۰۵/۰۸

پذیرش

۱۴۰۳/۰۵/۱۶

شماره

نوع مقاله

مقالات

ارجاع به مقاله

مولایی م. .، انصاری ع.، و فرحزادی ر. . (1403). تحلیل مبانی فقهی و تاریخی تمایز تعزیرات شرعی و مجازات‌های بازدارنده در سیاست کیفری جمهوری اسلامی ایران. دانشنامه فقه و حقوق تطبیقی، 2(2)، 114-136. https://jecjl.com/index.php/jecjl/article/view/144

مقالات بیشتر خوانده شده از همین نویسنده

مقالات مشابه

1-10 از 191

همچنین برای این مقاله می‌توانید شروع جستجوی پیشرفته مقالات مشابه.